|
|
BABAESKİ KÖPRÜSÜ (MİMAR SİNAN KÖPRÜSÜ)
|
Festival Alanı, BABAESKİ, KIRKLARELİ, TÜRKİYE |
13 KASIM 2002 |
|
öprünün döşeme uzunluğu 72.4 metredir ve 6 gözden
oluşur. Genişliği 7.00 metre en büyük kemer açıklığı da 7.50 metredir. Köprünün mansap tarafında kitabe köşkü, memba tarafında da balkon şeklinde bir namazgah vardır. Kitabe köşkü
önünde birerden iki tane, namazgahın iki yanında da ikişerden 4 tane değişik şekilde babalar bulunur. Karşılıklı olarak yer alan bu iki eleman, köprüye mimari bir görünüş
kazandırır. Köprünün kitabesi kazınmışsa daha sonradan mermer üzerine aynı kitabe talik yazı ile yazılmıştır. Şimdi kitabe köşkünde bulunan bu kitabeden köprünün H:1043 (M:1633)
yılında yaptırıldığını anlıyoruz. 4. Murat devrine rastlar. Kitabe Simahi'ye aittir. Banisi, bu devirde yaşamış olan Çoban Deli Kasım Ağa'dır. Bazı yazarlara göre de mimarı Davut
Ağa olarak gösterilir.
Oysa mimar Davut Ağa 1618 de Selanik' te veba salgını sonucu ölmüştür. Mimar
Kasım Ağa ise köprünün inşaatından evvel ölmüştür. Buna göre planları yapanın Mimar Kasım Ağa olması ama inşaatı bitirenin başkası olması kuvveti muhtemeldir. Muntazam, kesme köfeki
taşından yapılmıştır. Sivri kemerli olarak yapılan köprüde gözler yanlara doğru küçülerek ve alçalarak devam eder. Dolayısıyla köprü hafif bir eğim kazanır. Memba ve mansap
tarafında, ayakların önünde selyaranlar vardır. Memba cephede yer alan selyaranlar üçgen çıkıntı halindedir. Üstlerinde pramit şeklinde külahlar bulunur. Orta kemer ayaktaki
selyaran köşeli bir taş üzerinde üçgen olarak yapılmıştır. Bu seryaranların üst kısmında konsollar üzerine oturtulmuş balkon çıkıntısı yer alır. Mansap tarafındaki seryaranlar
(topuk) ise muntazam on iki köşenin yarısı bir kaide üzerinde, köşeli konik başlıklar yerleştirilmiştir. Bu başlıklar her iki cephede tempan duvarı ile kaynaşmış haldedir ve korniş
taşına kadar yükselmektedir. Her iki cephede selyaranların külahları yanlarında sivri kemerli ikişer hafifletme gözü vardır. Kitabe köşküne rastlayan kısımda tahliye gözleri
daireseldir. Ayrıca köprünün her iki başında kademeli şekilde yapılmış ikişerden 4 tane daha tahliye gözü vardır. korkuluğun altında ince bir korniş (plent) taşı bulunur. Korkuluk
ise büyük blok taşlardan oluşur. Köprü ile ilgili şöyle bir söylenti vardır.
|
u Çoban Deli Kasım Ağa bu köprünün yerinde koyun güderken Cenab-ı Hak kendisine
Müslümanlığı nasip edip zamanla Dergah-ı Ali yeniceri ocağında Kul Kethudası olur. Sonra Sultan 4. Murat Han tarafından haps olununca "ahdim olsun , bu girdaptan kurtulursam koyun
güttüğüm yede bir köprü yaptırayım"der. Kurtulduktan sonrada ahdini yerine getirip 400 Rum kesesi sarfederek bu büyük köprüyü yaptırır.
|
KÖPRÜ KİTABESİ
Cenab-ı Hazret-i Sultan Murad-ı Cem-azamet ibadı üzre huda ide sayesin memdüd
Çün itdi azm-i cihad ol
Şeh-i hümayun-baht yanınca asker-i bi had cunud-i na mahdud
Bu cisri bir kulu yolunda itdi pay endaz derun-i dilden idüb ol Şehe nizar-ı dürüd
Çün itdi hüsn
kabuliyle hatırın tatyip anınla eyledi kasd-ı takrrüb-i ma’bud
Sımah-ı canıma hafiften irdi bu tarih ola bu cisri karin-i kabul-i rabb-i vedüd
Sene :
1043 (Miladi: 1633)
Bu kitabeyi günümüz Türkçesine çevirirsek;
Allah, cem gibi azametli Sultan Murat Hazretlerinin kulları üzerindeki
gölgesini uzun eylesin.
O bahtı kutlu padişah, yanına sonsuz askeri, sayısız atlarıyla cihata karar verdiği zaman,
Bu köprüyü bir kulu o şaha canı gönülden
dualar ederek yolunda ayaklar altına serdi.
(O padişah bunu) iyilikle kabul ederek gönlü hoş etti. Böylece Allaha yakınlaşmayı diledi.
Butarih can kulağıma
Gayp aleminden geldi: Bu köprü çok şevkatli Rabbin kabulüne yakın olsun.
|
Kaynaklar:- BABAESKİ YEREL YAKIN TARİH, Mimar Mucit Öztabak (Yazardan alınan özel izinle kitaptaki yazılar aynen kullanılmıştır.), 2002
- EVLİYA ÇELEBİ SEYAHATNAMESİ, İ.Parmaksız, 1984
- TAŞ KÖPRÜLERİMİZ, Sayfa: 23, Gülgün Tunç, Karayolları Yayınları, 1978
Gezginler:- Gökhan Önal
- Berkant Atmaca
|
|